De vier natuur elementen / kwaliteiten.
Het mag algemeen bekent zijn dat er vier elementen zijn waaruit alles bestaat, Aarde, Water, Vuur en Lucht. Wat je ziet, voelt, ruikt, waarneemt kun je onderbrengen bij één van deze vier energieën. Bij elk element hoort ook een zintuig:
- Aarde – Reuk. Waarom Reuk en Aarde? Aarde is het meest fundamentele element dat ook bij het wortel-/basischakra past. In de psychologie heeft het met overleven te maken.
- Water – Smaak. Wat smaak betreft: hier kom je psychologisch gezien al gauw op voorkeur en afkeer, en dat past wel bij het gevoelsmatige element water, dat bovendien het heiligbeenchakra beheerst, het tweede chakra dat ook met seksuele voortplanting te maken heeft.
- Vuur – Zien. Als je aan zien denkt, kun je ook aan visie denken, en het element vuur is psychologisch een element met de blik op oneindig, liever gezegd, met levensenthousiasme, dat vaak gevoed wordt door een visie.
- Lucht – Contact. psychologisch en astrologisch is dit het element van communicatie en contact, en hier hoort het aanraken, de tastzin bij.
Misschien vraag je je nu af: waar hoort het horen dan bij? Wel, in feite is er nog een vijfde element, dat met het geluid te maken heeft, en strikt genomen is het het Woord, het geluid dat de eerste manifestatie van alles was, waaruit verder de manifeste wereld van de vier stoffelijke elementen uit voortgekomen is. Het 5e element dan is het element ether, dat zo onstoffelijk is in wezen, zo etherisch ook, dat je hier niet meer kunt spreken van iets fysieks. Maar hier hoort het zintuig van het horen bij.
In Tibet gaat men er van uit, dat tijdens het stervensproces, als de ziel zich steeds meer terug trekt uit de stof, de mens het ene na het andere zintuig verliest, overeenkomstig de volgorde van deze 5 elementen: dus eerst verdwijnt de reuk, dan de smaak, dan het zien, dan het tastvermogen en pas op het allerlaatste moment het geluid, het horen. Wij realiseren ons vaak niet dat mensen die schijnbaar bewusteloos zijn, geluidstrillingen nog altijd kunnen opvangen.
En na het terugtrekken van de ziel uit deze 4 stoffelijke en 1 etherische substantie, komt het bij het Licht aan, misschien kun je dat het 6e element noemen, dat past bij het 6e chakra, het voorhoofdschakra.
Een van de boeiende dingen van de elementen is dat ze, als ze in de juiste volgorde geplaatst worden, het verhaal van de involutie en de evolutie vertellen.
Aarde is het meest verdichte element: de moleculen van het element aarde bewegen zich het langzaamst van allemaal. Psychologisch betekent Aarde dat je werkelijk in de stof terecht komt, dat je grondt, dat je aardt, het heeft met het houvast op het leven hier op de aarde zelf te maken. Het minerale rijk behoort tot het element aarde, denk maar aan stenen en mineralen.
Het tweede element is Water: ook water is zichtbare, tastbare, en voelbare substantie, maar al lang niet meer zo concreet als Aarde. Bij het element Water hoort het plantenrijk
Water en Aarde samen zijn vruchtbaar, ze geven vorm, het zijn de twee vrouwelijke elementen.
Het volgende element is Vuur en ook dit is nog zichtbaar, maar het is al lang zo concreet niet meer als water en aarde, het vergast zichzelf telkens als het ware.
Vuur, het derde element dat in de Tibetaanse leer tot het derde chakra, het navelchakra of de zonnevlecht behoort, komt overeen met het dierenrijk. Psychologisch komt het overeen met de wil.
Tot slot het element lucht, hiervan is de substantie al weer veel ijler, maar ze behoort nog steeds tot een element wat we kunnen voelen, en waar kunnen nemen. Alleen doordringt de lucht alles, reden ook dat het bij contact en communicatie hoort. En een symbool is voor de verbondenheid van ons allemaal met elkaar, we ademen allemaal dezelfde lucht in. Lucht is het eerste stoffelijke element, vuur is al weer wat verdicht, water nog meer verdicht en aarde helemaal verdicht.
Aarde en water geven samen vorm, en vuur en lucht zijn elementen die meer naar boven reiken, die min of meer van de wereld af willen zou je kunnen zeggen. Het zijn de mannelijke elementen.
AARDE:
Het element aarde komt astrologisch terug in drie dierenriemtekens, te weten Stier, Maagd en Steenbok, en wat deze drie tekens met elkaar gemeen hebben is praktische zin, ze zijn concreet en houden niet van onzin. Aarde is het element dat het meest concreet is, het meest verdicht ook, het meest stabiel. Wat de chakra’s betreft komt het overeen met dat chakra, of energie centrum, dat het langzaamst ronddraait, in een gestaag maar traag ritme. Iedereen die wil aarden, die niet meer goed in zijn lijf zit, kan alleen al door simpelweg langzame maar gestage loopbewegingen te maken in een routine-achtig ritme, weer aarden. Wandelen bijv.. Mensen die opeens heel zenuwachtig worden, en waar het element lucht ineens hoogtij viert, en het element aarde en water uit balans kan zijn, gaan uit zichzelf al vaak wandelen. Het helpt echt. (of ijsberen).
WATER:
Het element water komt astrologisch overeen met de gevoelstekens Kreeft, Schorpioen en Vissen. Water doorstroomt alles, water bevrucht alles, zonder water is er geen leven, is alles dor en verstard, dus water brengt leven in de energie van Aarde.
Je kunt water ook vasthouden: als je letterlijk te veel water vasthoudt, kan het ook zijn dat je bijvoorbeeld te veel emoties vast houdt.
En omgekeerd: als het element water te weinig aanwezig is in je leven, en het gevoel heel moeilijk te hanteren is, kan letterlijk water, zoals een douche nemen, de zee, een regenbui, of veel drinken, heel goed helpen!
Een overmaat van water kan betekenen dat je je niet goed kunt afschermen: dan moet het element Aarde weer gestimuleerd wordt. Een overmaat aan water kan ook betekenen dat je niet goed kunt relativeren: dan moet het element lucht gestimuleerd worden. Meer in beweging komen, uitwisselen met mensen, dingen delen met een ander.
Water en Aarde zijn de energieën van de planeet Aarde, van het vrouwelijke element. Het zijn heel erg ondergewaardeerde elementen, en het zijn de elementen die mensen dan ook vaak opbreken vooral als je altijd in je hoofd zit, en de gronding en de voeling met je lichaam verloren hebt. Water en aarde zijn inderdaad heel erg verbonden met het lichaam. En de emoties die je hebt als mens op deze planeet Aarde. Het zijn de elementen van voeding, op velerlei gebied. Het is de basis, waaruit al het andere kan ontstaan. In de chakraleer vertegenwoordigen ze dus de eerste twee chakra’s: het wortelchakra dat voor overleving staat en het heiligbeenchakra dat voor voortplanting staat. Maar ook voor het vermogen om spiritueel te regenereren. Als je het element water en dit chakra misbruikt verlies je je innerlijke spirituele regeneratie vermogen: het water dat je voor je eigen systeem nodig hebt, en dat levert grote problemen op met je immuunsysteem. Immuunsysteem-ziekten zijn in wezen problemen van de onderste twee chakra’s, tegelijkertijd weer het symbool voor het feit dat we de laatste decennia te weinig aandacht hebben geschonken aan dat wat ons voedt: het moederlijke, het vrouwelijke, de planeet Aarde zelf.
Het element water: emotionaliteit en vrouwelijkheid , heeft als tegenpool het element lucht: rationaliteit, het verstand. En het element Aarde: praktische zin, betrouwbaarheid en allerlei solide eigenschappen, heeft als tegenpool het element Vuur:–enthousiast op het leven afstormen en juist niet zo voorzichtig zijn.
De kosmos streeft altijd harmonie na. Als wij 1 element heel sterk uitleven, trekken we vanzelf mensen aan in onze omgeving die het andere element heel sterk uitleven. Als jij heel aards bent en voorzichtig komen er vanzelf vuur types op je af die zeggen: “kom, laten we een wereldreis maken!” Of zo iets dan. En als jij een heel sterk vuur type bent, kom je vanzelf praktische aardse mensen tegen, die je op de aardse verantwoordelijkheden en de realiteit van het dagelijks bestaan wijzen.
In het de yogaleer van Patanjali zien ze het element Aarde als het vermogen om vertrouwen te hebben in je overleving: precies altijd het juiste te doen, hetgeen overigens ook alleen maar weer kan, als alle chakra’s en elementen in evenwicht zijn en je goed gecentreerd bent in je zelf.
Het element Water staat ook voor onze natuur vol verlangens. Als we die wat intomen kan het water element werkelijk zorgen voor een spiritueel stralen van binnenuit. Als we al het verlangen richten op de zintuigen strelende objecten buiten ons zelf gebeurt het omgekeerde. Het element water is dus ook heel belangrijk voor de gezondheid, evenals trouwens het element lucht.
In Tibet zeggen ze bijvoorbeeld heel laconiek dat alles wat er maar bestaat in het hele heelal, opgebouwd is uit de 4 elementen en dat daarom ook alles wat er maar bestaat in het heelal gebruikt kan worden als medicijn, onder toeziend oog van de Medicijn Buddha, dat wel. Want alles kan ook vergif worden, het is een kwestie van balans. Grappig is dat in Tibet medicijnen alleen maar gemaakt worden op de 8e dag na Nieuwe Maan, dat is hetzelfde al de eerste dag na het Eerste Kwartier: de dag die gewijd is aan de Medicijn Buddha.
VUUR.
Uit het woord vuur kun je de eigenschappen van enthousiasme en geestdrift al afleiden. Vuur is het principe van levensenergie, en psychologisch is het het principe van de wil. De wil is misschien wel de belangrijkste factor voor het leven, zonder levenswil ga je in wezen dood. Het Vuurelement wordt gekoppeld aan het derde chakra, de solar plexus, het chakra waar zowel de wil zetelt, maar ook agressie overwonnen moet worden. Het is het chakra van dierlijke instincten. Astrologisch hoef je het zo niet te beschouwen, want alle astrologische tekens zijn ook menselijk op te vatten, zelfs goddelijk als mensen goddelijk worden, ook al gaat het om afbeeldingen van dieren bij de dierenriemtekens! De vuurtekens zijn Ram, Leeuw en Boogschutter.
LUCHT
Tot slot het laatste element van de vier stoffelijke elementen: het element Lucht. Dit element dat ons allemaal verbindt hoort bij het hartchakra , en astrologisch bij de dierenriemtekens Tweelingen, Weegschaal en Waterman. Het grappige is, dat van deze drie dierenriemtekens inderdaad geen enkel teken meer een dier is, de Tweelingen stellen jeugdige jonge mensen voor, Weegschaal een principe, en Waterman de mens die het geheim van de kosmos heeft gestolen en dit uitschenkt alsof het water was, aan de mensen. Het is dus geen waterteken, maar een luchtteken.
Nou is het niet zo dat alleen als je een Waterman bent of zo, of alleen als je veel lucht in je horoscoop hebt, dat je dan met het hartchakra verbonden bent, in feite is het alles heel complex: je kunt het element lucht zelfs benaderen vanuit het onderste chakra, de onderste laag, vanuit Aarde dus, en dan zal al het contactuele van Lucht heel concreet zijn, je zult heel theoretisch zijn en bewijzen willen hebben bijvoorbeeld, dus je mag nooit stellen: “je bent dat en dat type, en daarom zit je op het niveau van het hartchakra”. Wij allemaal hebben alle niveaus in ons zelf van alle chakra’s
We hebben het tot nu toe over de vier stoffelijke elementen gehad, en een vijfde wat onstoffelijker element genoemd, te weten ether, maar hoe zit het dan met het feit dat we 7 hoofdchakra’s hebben en wat zijn chakra’s eigenlijk?
In de Bijbel staat dat God de wereld in 7 dagen heeft geschapen, maar dat de 7e dag een rustdag is. Er zijn culturen, zoals de Tibetaanse, die eigenlijk ook maar 6 chakra’s gebruiken, omdat het 7e chakra het chakra van rust in zichzelf is, van het Nirvana.
De 7 chakra’s verwijzen naar 7 verschillende staten van bewustzijn, je bewustzijn kan heel verdicht zijn, en daar past het meest stoffelijke element bij, en net zoals de elementen steeds ijler worden, zo kan ook het bewustzijn steeds groter worden, steeds ijler, steeds minder verdicht. Iedereen van ons heeft die 7 staten van bewustzijn potentieel in zich, alleen identificeren we ons meestal alleen met de onderste drie chakra’s. Men gaat er van uit dat de mensheid reeds lang geleden geleerd heeft het bewustzijn van de elementen aarde en water te verwerkelijken, zodat deze staten van bewustzijn instinctief geworden zijn. De bewustzijnsstaat van het element Aarde behoort trouwens het minerale rijk toe, en de bewustzijnsstaat van het element Water behoort aan de plantenwereld toe: het vegetatieve bewustzijn zou je kunnen zeggen. Het derde chakra, de derde staat behoort het dierenrijk toe, en het vierde chakra , het hartchakra, behoort werkelijk het mensenrijk toe en moet verwezenlijkt worden in dit leven. Daarna komen de rijken van engelen en goden. Een God op Aarde te worden als uiteindelijk doel: alle chakra’s met elkaar verbonden in het hartcentrum. Echter, men gaat er ook van uit dat mensen het bewustzijn van het hartchakra nog moeten ontwikkelen: we beginnen in wezen als dieren. We doen er 9 maanden over van conceptie tot geboorte, dat zijn 3 kwartalen, alsof we elk kwartaal al een chakra voorgeboortelijk ontwikkelen en in de loop van het leven het laatste segment moeten ontwikkelen : van dierlijk of animaal bewustzijn, naar werkelijk bewustzijn, naar zelfbewustzijn, met onvoorwaardelijke stromen van liefde: het hartchakra dus. Dat heet evolutie: we evolueren naar onze eigen bestemming toe in de loop van een of meerdere levens. Het 35e levensjaar is overigens heel belangrijk in dit verband, het is mogelijk dat het hartchakra dan opent.
Maar dan zijn er nog drie chakra’s: het keelchakra, het voorhoofdschakra en het kruinchakra: die zevende dag waarop God rust…. En nog steeds heb ik niet verteld wat chakra’s nou precies zijn behalve dat het staten van bewustzijn zijn…
Ik vertelde net dat het hartchakra het doel is: het is het 4e chakra, precies tussen de onderste drie chakra’s die we instinctmatig al hebben meegekregen, en de drie bovenste chakra’s waar bovenmenselijke vermogens liggen. Het hartchakra dus als zelfbewustzijn precies tussen het onderbewustzijn en bovenbewustzijn in.
De ruggengraat in de mens kent een onzichtbare tegenhanger, in een soort van paralel universum, in het etherische lichaam, dat om ons heen hangt, bevindt zich als het ware ook een soort ruggengraat, waarvan de fysieke ruggengraat de afspiegeling in deze wereld. Die occulte of innerlijke ruggengraat heeft een kanaal aan de linkerkant en een kanaal aan de rechterkant er langs heen. En bestaat dus uit drie kanalen: het ene kanaal laat de prana of levensenergie naar beneden gaan, en dit is het proces van involutie in de stof, verstoffelijking, en het andere kanaal laat de prana of levensenergie naar boven gaan, en dit is het proces van evolutie uit de stof, richting de bovenmenselijke staat, de godenwereld. Het is net als met in- en uitademen. Yogi’s werken ook niet voor niets zo veel met de in-en uitademing. De kanalen komen samen onderaan de ruggengraat in het wortelchakra en fysiek komen de twee kanalen door het linker- en rechterneusgat naar buiten. Daar waar dualiteit overstegen wordt, en alles opeens een grote zee van licht en gewaarwording en bewustzijn wordt, gaat alle energie opeens samenlopen, niet in het linker of rechter kanaal, maar door de sushumna, de middelste holle buis langs de ruggengraat direct naar boven. Dan kun je momenten van mystieke beleving van eenwording met God hebben, om het even heel erg simplistisch uit te drukken.
In ieder geval, die drie kanalen met die energie brengen dus energie van een heel fijne hoge etherische substantie in de stof: naar steeds een dichter worden van substantie en omgekeerd. En dat proces gebeurt in 7 etappes, telkens onderweg komt die energie en soort van transformator tegen, die de energie overbrengt naar een volgende trilling, waardoor het hele systeem binnen in je telkens aangepast wordt op die volgende trilling. Die transformatoren nu, dat zijn de chakra’s. Daarvan zijn er dus 7, met 7 fasen van bewustzijn.
Ik zei net al dat het 35e levensjaar heel belangrijk is voor het hartchakra, en zo is het 42e levensjaar heel belangrijk voor het keelchakra, 7 jaar later dus.
Wat doet het keelchakra precies? Dat is aan de ene kant een heel simpel en aan de andere kant een heel ingewikkelde kwestie.
De chakra’s zijn dus transformatoren van energie. In den beginne, prachtig voor een zondagochtendpreek niet waar, was er God. In feite is dat het zevende chakra, een energie vortex boven je kruin, parallel aan de fysieke kruin, in het etherisch lichaam. Onze verbinding ‘naar boven’ vind bovenbewust plaats – maar de Bijbel zei het al “op de zevende dag rustte God uit”. Als je je bewustzijn werkelijk in het 7e chakra zou hebben, zou je niet meer hier zijn, dat is ook de reden waarom het Oosten in feite maar 6 hoofdchakra’s hanteert in de astrologische systemen.
Zo etherisch als het 7e kruinchakra is, zo substantieel is het stuitchakra, helemaal onder aan de ruggegraat. Bij het ene vinden we de hemel, bij het andere de aarde. En er tussen in ligt dus de verbinding, het 4e chakra: het hartchakra. De mens wordt wel eens afgebeeld als dat schepsel dat de bestemming heeft hemel en aarde te verbinden.
De weg waarlangs de energie van de kosmos van boven naar beneden, van hemel naar aarde, gaat, is de involutionaire weg, de weg van incarnatie IN de stof, en omgekeerd, de weg waarlangs de energie weer opstijgt, de zich spirituele weg voor de mens, is de weg van onder naar boven. Zo gauw we behoefte hebben aan meer materie zijn we involutionair bezig, en zo gauw we behoefte hebben aan meer spirit, verwijdt ons bewustzijn zich en zijn we evolutionair bezig. Evolutie gaat meestal heel geleidelijk, we kunnen er levens en levens lang over doen, maar soms gebeurt evolutie met een grote schok, een kwantumsprong. Zo’n moment is aangebroken als je werkelijk een bewustzijnsprong maakt en je van de ene op de andere dag in de gaten hebt dat er meer manieren zijn om naar de wereld te kijken, en dat je oude manier maar zeer beperkt was. Dat is even schrikken, en wennen, dat de werkelijkheid meer lagen kent, 7 lagen dus om precies te zijn, maar zo gauw je op een volgend bewustzijnsveld aan komt, en voor de mens betekent dat eigenlijk springen van het 3e chakra naar het 4e hartchakra, ontmoet je vanzelf nieuwe mensen in je leven op diezelfde trilling.
Dus nu hebben we het hartchakra precies tussen het 7e kruinchakra, de hemel als het ware, en het stuitchakra, de aarde als het ware als een soort van lemniscaat, een drie-eenheid, maar daar tussen in bevinden zich nog 4 chakra’s.
Ik vergeleek net die zevende dag waarop God (in zichzelf) rust, met het kruinchakra, of het nirvana, het absolute.
De reflectie van dat absolute in een iets gematigder vorm. zodat ook mensen er nog bij kunnen op een gegeven moment, is de staat van Christusbewustzijn, de staat van het voorhoofdscentrum, net iets boven de ogen. Waar links en rechts samen komen zou je kunnen zeggen, en dualiteit overstegen wordt, een heel androgyne staat van bewustzijn. Dat kun je ook wel zien aan de enigszins vrouwelijke uitstraling van verlichte mensen zoals Jezus Christus met zijn lange haar en ongetwijfeld zachte uitdrukking.
Je kunt dit eventueel wel het element Licht noemen.
Ik haal nog even de Bijbel aan met “In den Beginne was het Woord”. Welnu, als je bij dat voorhoofdscentrum zou zijn, hetgeen alleen in meditatie kan gebeuren, dan ben je eigenlijk ook niet meer in de stof, je lichaamsbewustzijn is nul komma nul op zo’n moment en je bewustzijn is boven tijd en ruimte, en kan het verleden en de toekomst overzien. Nog steeds is er geen manifestatie in de stof, dus op de vijfde dag, zullen we maar zeggen, bracht God een oerklank teweeg, de klank Om, of Amen, het Woord dat het begin van alle manifestatie is. Nu is de energie via de transformator van het keelchakra een graadje dichter geworden, voor het eerst heeft de kosmische energie een vermogen om zich te manifesteren. We zijn hier echter bij het element ether, dus het is allemaal ook nog zeer etherisch. Maar hierna gaat het snel: de energie daalt af via de volgende chakra’s om tenslotte geheel verdicht en concreet te zijn.
Het keelchakra staat psychologisch voor de vrijheid van spreken, voor de doorstroming van de waarheid in klank door je keel heen. Zelfs als er geen sprake is van verlichting, dan nog bevinden zich in je systeem ter hoogte van de keel in geval van het keelchakra en op andere plekken bij de andere chakra’s, energiecentra. Ieder mens leeft van en door en in prana, en die levensenergie doorstroomt hoe dan ook je leven en je lichaam. De uiterlijke keel en de zenuwvlechten die er vlak bij liggen, zijn de uiterlijke manifestaties van het werkelijke keelchakra. Maar als er in de pranastroom tussen de chakra’s een blokkade optreedt, hetgeen zelfs wel een blokkade uit vorige levens kan zijn, want het etherisch lichaam is niet zo onsterfelijk als ons stoffelijke lichaam, dan kan zich dat letterlijk uiten in problemen rond het keelgebied. En dan is het belangrijk die blokkades wat in harmonie te brengen, zodat de energie weer vrij kan stromen. Daarom helpt zingen inderdaad ongelooflijk goed voor wat dat keelchakra betreft. Bij zingen merk je ook dat je verbonden raakt met andere plekken, alles gaat stromen. In sommige gevallen kan het dragen van een genezende steen rondom je keel ook helpen, of het dragen van bepaalde kleuren, alleen heb ik daar helaas geen verstand van, dus ik raad iedereen altijd maar aan om te zingen, of het nu in bad is, buiten op straat, mantra zingen, vals zingen of prachtig zingen